Wat weet jij over vlinders en specifiek de Monarchvlinder? Wij tot voorkort nog niet zo veel maar het spel Mariposas heeft hier verandering in gebracht. Mariposas neemt je mee in de bijzondere migratie van miljoenen monarchvlinders die zij elk jaar weer maken van Mexico naar Noord Amerika en weer terug. Geen enkele vlinder overleeft deze hele reis. Benieuwd hoe dit unieke en interessante thema in een bordspel is verwerkt en of het wat voor jou is? Dat lees je in onze review en speluitleg van Mariposas.

: Elizabeth Hargrave
: White Goblin Games
: Vanaf 10 jaar
: 2 tot 5 spelers
: ± 60 minuten

Voordat je begint met lezen willen wij je er van op de hoogte brengen dat dit spel ter beschikking is gesteld door de uitgever om hier een artikel over te maken. Wij hebben onze redactionele vrijheid behouden en je leest in dit artikel dus onze eerlijke mening over dit spel.

Iedere speler start in Michoacán met een generatie één vlinder. Dit is ook weer de plek waar je terug wilt keren aan het einde van het spel met je generatie vier vlinder.

Doel van het spel

Mariposas is verdeeld in 3 seizoenen beginnend bij de lente. De vlinders zullen in de lente proberen om naar het noorden af te reizen en zich hier voort te planten, verspreiden zich dan in de zomer om daarna in de herfst weer terug te keren naar het zuiden. Elk seizoen heeft zo zijn eigen doel waarmee je punten kan scoren voor je over gaat naar het nieuwe seizoen.

Het is de kunst om je vlinders zo tactisch mogelijk op het speelveld te plaatsen. Je wilt graag punten scoren met de seizoens kaarten, maar je moet ook genoeg tijd en ruimte hebben om weer terug te keren naar Michoacán met je generatie 4 vlinders.

De speler die hier de beste combinatie in weet te maken en de meeste punten scoort aan het einde van het spel is de winnaar.

De drie seizoenen waarvan de lente al open ligt. In de lente scoor je punten als je met minimaal één vlinder op een oranje en groen vakje staat boven New Orleans en/of als je op een rood en geel vakje staat boven Atlanta. Alle manieren hoe je punten scoort staan duidelijk omschreven in de spelregels.

De andere seizoenen worden opengedraaid zodra er geen vlinder meer op ligt (wanneer er een nieuwe vlinder uitkomt gebruik je eerst die van je seizoenskaart), of het voorgaande seizoen is afgelopen.

Het spelverloop

Opzetten van het spel

Het grote speelbord komt op het midden van de tafel te liggen zodat iedere speler hier goed bij kan. Op het speelbord leg je 3 seizoenskaarten op de daarvoor bestemde velden. De actiekaarten schud je en iedere speler ontvangt 2 kaarten in zijn hand. De overige kaarten komen samen met de bloemenfiches en de dobbelsteen naast het speelbord te liggen.

Iedere speler ontvangt daarnaast 10 houten vlinders in één kleur die zijn genummerd van 1 t/m 4. Dit getal weergeeft de generatie van de vlinder. Deze sorteer je en je legt één generatie 1 vlinder op het Michoacán veld onderaan het speelbord. Ook komt er één generatie 2 vlinder van iedere speler op de zomer kaart te liggen en twee generatie 3 vlinders op de herfstkaart. De overgebleven vlinders blijven in je voorraad liggen.

Dan schud je de 16 tussenstopfiches en daarvan leg je op elke stad op het speelbord er één van gedekt neer. Naast het speelbord komt ook nog een tussenstopbord te liggen. Op dit bord komen de levenscycluskaarten te liggen gesorteerd op kleur met daarnaast drie willekeurige levenscyclusvaardigheidstegel. Deze tegel is een bonus die je kan vrijspelen op het moment dat je een een serie levenscycluskaarten hebt vrijgespeeld door het bezoeken van de juiste steden.

Tot slot hebben we nog de bonusverplaatskaarten, deze komen naast het tussenstopbord te liggen in bereik van iedere speler. Ook deze kun je verdienen door het bezoeken van de juiste steden, hier later meer over.

Het tussenstopbord met daarop de levenscycluskaarten. Heb je een set van vier kaarten van één kleur compleet? Dan ontvang je de bonus die op de tegel ernaast ligt. Naast het tussenstopbord zie je de bonusverplaatskaarten en recht onderin de gedekte stapel actiekaarten

Hoe speel je het spel?

Een beurt is vrij simpel, je legt één van de twee actiekaarten die je in je hand hebt voor je op tafel. Op deze actiekaarten staat hoe ver jij je vlinders mag verplaatsen. Deze kaarten zijn verschillend, zo kan het zijn dat je één vlinder 4 vakjes mag verplaatsen, maar je hebt ook kaarten waar je één of meerdere vlinders 3 vakjes mag verplaatsen met elk een tussenstop op een bloem. Belangrijk is om de kaart die je speelt open op tafel te laten liggen, dit geeft een goed overzicht hoeveel beurten er zijn geweest tijdens een seizoen. Een seizoen eindigt namelijk aan de hand van het aantal gespeelde beurten. In de lente heb je 4 beurten, in de zomer 5 en in de herfst 6.

Je verplaatst je vlinders om zo bloemenfiches te verzamelen of op een stad te landen en hier de bonus van het tussenstopfiche te ontvangen. Met de bloemfiches kun je uiteindelijk nieuwe vlinders uit laten komen wanneer je naast een zijdeplant eindigt. Je wilt nieuwe vlinders uit laten komen om zo nieuwe generatie vlinder klaar te maken voor het volgende seizoen, want helaas elke generatie vlinder overleeft maar één seizoen.

Je kunt er ook voor kiezen om op een tussenstop te landen. Op zo’n tussenstop ligt een tussenstopfiche, deze zijn aan het begin van het spel allemaal gedekt. Wanneer je als speler hier voor het eerst op komt is het dus een verassing welke bonus je ontvangt. Je kunt hier een willekeurige bloem, bonusverplaatskaarten of levenscycluskaarten mee verdienen (kaarten waar je als je één hele set compleet maakt van één kleur je een bonus vrij speelt). Ben je de eerste die op een gedekte tussenstop terecht komt? Dan mag je ook nog de dobbelsteen werpen en van de uitkomst een bloemfiche nemen. Hierna ligt dit fiche open en is voor iedereen deze tussenstop te bezoeken, echter hebben ze dan geen voordeel meer voor het werpen van de dobbelsteen.

Na je beurt trek je één actiekaart van de trekstapel en zo vul je weer je hand aan tot 2 kaarten.

De witte vlinder land voor het eerst op de tussenstop Houston en draait het fiche open. Hij ontvangt nu de groene kaart met het weergeven symbool en omdat hij de eerste is mag hij ook de dobbelsteen dobbelen voor een bloemfiche.

Het einde van een seizoen:

Wanneer iedere speler alle beurten heeft gespeeld van het bepaalde seizoen is dit seizoen voorbij. Alle actiekaarten die nu voor je liggen mogen naar de aflegstapel. Iedere speler ontvangt zijn punten van de doelen van het seizoen en verplaatst zijn scoresteen op het scorespoort.

Aan de hand van deze score bepaal je de startspeler. Dit is in de meeste gevallen de speler met het minst aantal punten, bij een gelijk spel zal de eerstvolgende speler met de klok mee van de vorige startspeler mogen beginnen.

Heb je nog een vlinder in je voorraad van de volgende generatie? Dan mag je deze nu gratis laten uitkomen bij een veld waar een vlinder ligt van de generatie daarvoor. Daarna worden in de lente de generatie 1 vlinders van het speelbord verwijderd en in de zomer de generatie 2 vlinders.

Hierna ga je door naar het volgende seizoen door de nieuwe seizoenskaart open te draaien wanneer dit nog niet is gebeurd.

In dit voorbeeld waren we nog in het eerste seizoen. Er liggen vier open actie kaarten op tafel bij elke speler. Dit laat duidelijk zien dat iedere speler vier beurten heeft gespeeld en dit seizoen afgelopen is.

Einde van het spel

Mariposas eindigt na 6 beurten in de herfst. Vanaf dat moment kun je de eindscore gaan berekenen. Iedere speler ontvangt eerst de punten voor de doelen op de herfst seizoenskaart en verplaatst zijn scoresteen over het scorespoor net als bij de voorgaande seizoenen.

Daarnaast scoor je punten voor het aantal generatie 4 vlinders die weer zijn teruggekeerd in Michoacán. Het aantal punten hiervoor staat handig aangegeven op het speelbord en uiteraard in de spelregels.

Je ontvangt één punt per levenscycluskaart die je in bezit hebt. Mocht het zo zijn dat je een serie van één kleur compleet hebt kan het zijn dat je met de levenscyclusvaardigheidstegel ook punten scoort.

Alle punten bij elkaar opgeteld en de scorestenen verplaatst? Dan wint de speler met de meeste punten het spel. Bij een gelijke stand wint de speler met (in volgorde):

  1. De meeste vlinders in Michoacán
  2. De meeste bloemfiches
  3. De meeste levenscycluskaarten

Nog steeds een gelijkspel? Dan mogen jullie de overwinning delen of de betere optie, nogmaals opnieuw spelen!

Het spel is ten einde. Meerdere tussenstops zijn bezocht en opengedraaid en de laatste beurt in de Herfst is gespeeld. De spelers die op tijd waren zijn met hun vlinders teruggekeerd in Michoacán om hier punten te scoren. Wanneer je een generatie vier vlinder nogmaals laat uitkomen mag je deze vlinder omdraaien en telt hij voor twee.

Handige tips

Probeer je vlinders zo veel mogelijk te spreiden over het speelveld (mochten de seizoenskaarten dat toelaten). Doen ze dat niet? Reken dan voor jezelf uit of het je waard is om een bepaald doel wel of niet te halen.

Focus niet alleen op het laten uitkomen van nieuwe vlinders. Je ontvangt er sowieso één gratis wanneer je aan het einde van het seizoen nog een vlinder in je eigen voorraad hebt. Kijk daarnaast ook goed waar je een vlinder uit laat komen, om vlinders snel terug te laten keren naar Michoacán bijvoorbeeld is het niet verstandig om in het noorden je generatie vier vlinders te laten ontpoppen.

Ben je voor nu even klaar met spelen maar nog niet met het thema, zoek ook eens op Google of Youtube iets over de migratie van de Monarchvlinder. Wat een ontzettend gaaf en bijzonder natuurfenomeen waar wij met bewondering naar hebben zitten kijken.

Eindbeoordeling

De complimenten aan Elizabeth Hargrave, want wat heeft zij weer een geweldig spel ontworpen. De gameplay is eenvoudig en makkelijk te leren aan nieuwe spelers maar heeft daardoor niet ingeleverd op de tactische mogelijkheden.

Een beetje afhankelijk van het aantal spelers en de denktijd die per speler nodig is speel je het spel ook vrij snel. Wij zijn met 2 spelers vaak een halfuurtje zoet, met 4,5 of 6 spelers loopt deze tijd wel wat op tot 45 á 60 minuten. Je bent in Mariposas vooral bezig met je eigen vlinders en wat andere doen is minder van belang, dit zorgt ervoor dat het spel met 2 spelers al net zo volledig aanvoelt dan met meerdere spelers. Mocht je op zoek zijn naar een heel interactief spel, dan is Mariposas misschien wat minder geschikt voor jou.

Het is leuk om te zien hoe de ogenschijnlijk makkelijke keuze tussen twee kaarten je vaak toch voor een dilemma laten staan. Je bent telkens aan het rekenen in je hoofd of je wel op tijd ergens kan zijn, en misschien nog wel belangrijker of je op tijd weer terug bent. Door de twintig verschillende seizoens kaarten (5 lente, 10 zomer en 5 herfst) kun je ook elk potje weer opnieuw nieuwe combinaties hebben hoe je punten kunt scoren aan het einde van de seizoenen, dit komt zeer ten goede aan de herspeelbaarheid en zo kan je met Mariposas je nog lange tijd vermaken.

De componenten van het spel zijn van goede kwaliteit, je krijgt er houten speelstukken bij in de vorm van de vlinders, mooie en handige bakjes waar je de bloemfiches in kan bewaren, de kaarten zijn van prima kwaliteit en het regelboek is erg overzichtelijk. Het tussenstopbord waar je de levenscyclus kaarten op neerlegt is misschien wat overbodig, maar ligt ons ook weer niet in de weg.

Al met al een ontzettend sterk spel met een verfrissend thema waar wij veel plezier aan beleven.

+ Ontzettend leuk en uniek thema
+ Makkelijk te leren maar nog genoeg tactiek
– Weinig spelersinteractie mocht je hier naar op zoek zijn
– Statisch speelbord met uitzondering van de tussenstops