In 2018 bracht Mark Tuck de Print & Play versie uit van Orchard. Een op het eerste gezicht gemakkelijk solo spel met maar 9 kaarten. Het werd vrijwel direct een hit en zo won het in datzelfde jaar de “Golden Geek – Best Print & Play” award. Het spel is ook opgevallen bij verschillende uitgevers, zo bracht Gam’in Biz een Nederlandse versie uit. In dit artikel lees je hoe je Orchard moet spelen, en of het misschien wel wat voor jou is.
: Mark Tuck: Gam’inBIZ
: Vanaf 8 jaar
: 1 speler
: ± 5 tot 10 minuten
: Solitair kaartspel
Voordat je begint met lezen willen wij je er van op de hoogte brengen dat dit spel ter beschikking is gesteld door de uitgever om hier een artikel over te maken. Wij hebben onze redactionele vrijheid behouden en je leest in dit artikel dus onze eerlijke mening over dit spel.
Doel van het spel
Orchard is een solitair kaartspel dat gespeeld wordt met 9 kaarten, 15 dobbelstenen en 2 rot-fruit fiches. Je speelt het spel in 5 tot 10 minuten. De bedoeling is om met de 9 kaarten een boomgaard te vormen. Speel de kaarten zo dat dezelfde fruitbomen overlappen. Hoe meer bomen elkaar overlappen hoe hoger de productie van deze bomen is, en hoe meer punten je dus scoort aan het einde van het spel.
Het spelverloop
Opzetten van het spel
Leg de 15 fruitdobbelstenen en de 2 rot-fruit markers voor je neer. Schud de 18 kaarten, voor ieder spelletje heb je 9 kaarten nodig. Maak daarom 2 stapels van 9 kaarten, zo kun je met het tweede stapeltje nog een tweede spelletje spelen.
De bovenste kaart van de stapel draai je open en leg je midden op tafel. Dit is de start van je boomgaard. Trek hierna twee kaarten van de stapel en neem deze kaarten op hand. Je bent nu klaar om aan het spel te beginnen.
Hoe speel je het spel?
Een beurt bestaat uit drie acties, na het afronden van deze drie acties begint automatisch de nieuwe beurt totdat alle kaarten zijn gespeeld.
[1] Speel een kaart uit je hand:
De twee kaarten die je in je hand hebt mag je deze naar wens een kwartslag of halve slag draaien voordat je hem aanlegt bij de boomgaard op tafel. De kaart moet wel minimaal één fruitboom van dezelfde fruitsoort overlappen. Een uitzondering is wanneer je een rot-fruit fiche gebruikt, maar hier komen we later op terug.
[2] Dobbelstenen leggen:
Op elke fruitboom die eenzelfde fruitboom op een andere kaart overlapt leg je een dobbelsteen van de desbetreffende kleur op (rood, paars of geel). Ligt er al een dobbelsteen op omdat eerder gelegde kaarten al overlappen dan moet je de dobbelsteen ophogen.
- Plaatsen van een dobbelsteen
Overlap jij een fruitboom met jou net neergelegde kaart met dezelfde kleur fruitboom? Leg er dan een dobbelsteen op met de waarde van “1” naar boven gericht. Deze fruitboom is nu 1 punt waard
De kleur van de dobbelsteen moet overeenkomen met de kleur van de fruitboom. Zijn de dobbelstenen van deze kleur op? Dan kan je helaas geen nieuwe dobbelsteen neerleggen en vervallen deze punten - Het ophogen van je dobbelstenen
De bedoeling is natuurlijk zoveel mogelijk fruitbomen elkaar te laten overlappen. Plaats jij een fruitboom over een andere fruitboom heen waar al een dobbelsteen op ligt? Dan mag je deze dobbelsteen in waarde verhogen.
Je pakt de dobbelstenen op van de fruitbomen die je gaat overlappen. Leg hier nu je nieuwe kaart op. Je mag de dobbelstenen verhogen naar onderstaande waardes:
Waarde 1 moet verhoogd worden naar de nieuwe waarde 3
Waarde 3 moet verhoogd worden naar de nieuwe waarde 6
Waarde 6 moet verhoogd worden naar de nieuwe waarde 10
Waarde 10 kan niet meer verhoogd worden en blijft staan
Waarde 10 staat op de dobbelstenen afgebeeld als fruitmandje. De overige zijdes hebben een blad afgebeeld, dit is voor de sier.
[3] Trek een kaart:
Na het neerleggen van een kaart en dobbelstenen plaatsen en/of verhogen mag je je kaart weer aanvullen naar een maximaal van twee kaarten. Indien dit niet mogelijk is omdat de trekstapel leeg is dan mag je deze stap overslaan.
De rot fruit fiches
We benoemde ze al even bij de uitleg van een kaart spelen, de rot fruit fiches. In een spelletje mag je maximaal twee rot fruit fiches op een fruitboom plaatsen. Deze leg je neer wanneer je afgebeelde fruitboom een boom van een andere soort overlapt.
Ligt er een dobbelsteen op deze plek? Dan vervallen deze punten en vervang je de dobbelsteen met het rot fruit fiche. De dobbelsteen komt in de voorraad dus mag je bij een andere boom weer gebruiken.
Je mag hierna op de boom met rot fruit geen andere kaart meer leggen, deze situatie blijft dus zo tot het einde van het spel.
Rot fruit is natuurlijk slechte oogst, en het plaatsen van zo’n fiche is dan ook niet zonder consequenties. Voor elk rot fruit dat je hebt gebruikt trek je 3 punten af van je eindscore (maximaal 6).
Einde van het spel
Het spel kan op twee manieren geëindigd worden. De meest voorkomende manier is wanneer alle kaarten gespeeld zijn. De andere manier is wanneer je op geen enkele manier meer een kaart volgens de regels kan neerleggen.
Handige tips
Orchard heeft in totaal maar 18 kaarten. Je zou dus de combinaties (deels) uit je hoofd kunnen leren. Omdat je ze alle 18 schud is het natuurlijk nog wel steeds een verassing welke 9 er in je trekstapel liggen.
Kijk vooruit, je hebt twee kaarten in je hand. Je zou met de eerste kaart die je neerlegt al meteen kunnen kijken of je hem zo kan plaatsen dat je met je tweede kaart direct een geweldige combinatie kan neerleggen.
Opzoek naar een uitdaging? De maker (Mark Tuck) bedenkt ook challenges waaronder deze. Ook zijn er maand challenges te vinden via BoardGameGeek waar je jezelf kan meten tegen andere.
Wil je toch tegen je vrienden spelen? Dat kan ook. Een vereiste is dat iedere speler een eigen kopie nodig heeft van het spel. Alle kaarten zijn genummerd. Wanneer iedere speler met dezelfde kaarten speelt die de game host in dit geval zal opnoemen dan kun je elkaars scores vergelijken. Ook erg leuk om te doen met videobellen!
Probeer de rot-fruit fiches zoveel mogelijk te vermijden of echt pas in te zetten op het laatste. De plek levert je namelijk 3 minpunten op, maar misschien nog wel erger je kan het gehele potje deze fruitboom ook niet meer overlappen met een andere kaart.
Eindbeoordeling
Orchard is een leuke en uitdagende kleine puzzel. Je kunt het spel letterlijk in je broekzak meenemen, gecombineerd met de speelduur van 5 á 10 minuten (afhankelijk van je denktijd) is het ideaal om tussendoor te spelen als je ergens naar onderweg bent of tijdens een koffiepauze.
Je speelt één spel met 9 kaarten, maar omdat er 18 kaarten zijn geleverd blijft elk spel toch gevarieerd. Zo is de herspeelbaarheid hoog en hunker je telkens naar die nieuwe highscore.
Wij spelen het ook vaak als wedstrijdjes tegen elkaar, kijken wie met dezelfde kaarten de beste combinaties kan maken en zo het meeste mag oogsten. Ook beleven wij veel plezier aan de challenges die we eerder al benoemde.
Dan de vraag of het je geld waard is als je het spel ook kan printen? Wat ons betreft wel. Het spel is voor €12,99 direct te verkrijgen bij de uitgever zelf. Hiervoor krijg je uiteraard het volledige spel in een handig en stevig doosje. Het scheelt je uiteindelijk een hoop gedoe in tegenstelling tot alles moeten printen, dobbelstenen en fiches zoeken etc.
+ Erg luchtig en uitdagend solo spel
+ Door de in totaal 18 meegeleverde kaarten is het spel erg herspeelbaar
+ Klein en snel genoeg om mee te nemen en tussendoor te spelen
– Kaarten onder de dobbelstenen plaatsen is soms een beetje onhandig.