In de lieflijke vallei Everdell, onder de takken van de torenhoge bomen, tussen slingerende beekjes en de bemoste holten, groeit en bloeit een beschaving van boswezens. In Everdell ben jij de leider van een groep boswezens. In het spel bouw je nieuwe gebouwen, ontmoet je enthousiaste karakters en organiseer je de leukste evenementen. Lees in onze review en speluitleg of Everdell geschikt is voor jou!
: James A. Wilson: White Goblin Games
: Vanaf 12 jaar
: 1 tot 4 spelers
: ± 30 tot 60 minuten
: Strategisch familiespel
Doel van het spel
Everdell is een spel voor 1 tot 4 spelers. In Everdell kun je op verschillende locaties je arbeiders op het speelbord plaatsen om grondstoffen of kaarten te verzamelen. De grondstoffen heb je nodig om boswezens en gebouwen in je stad te kunnen spelen. Het spel eindigt wanneer alle spelers geen acties meer kunnen of willen uitvoeren en gepast hebben. Als het spel afgelopen is, wint de speler met de meeste punten.
Het spelverloop
Opzetten van het spel
Leg het speelbord in het midden van de tafel en zet de Ever Tree in elkaar volgens de bijgevoegde instructies, de Ever Tree komt op de stronk aan de bovenkant van het speelbord. Leg de grondstoffen (takken, hars, kiezelstenen en bessen) op de juiste plek lang de oever van de rivier. Leg de punt- en bezemfiches naast het speelbord.
Schud de boskaarten en leg een aantal boskaarten op de open plekken in het bos. Bij een spel met 2 spelers leg je drie boskaarten op het speelbord en bij een spel met 3 of 4 spelers leg je vier boskaarten neer. Leg vier gebeurtenistegels naast de rivier en schud alle gebeurteniskaarten. Leg ook vier gebeurteniskaarten op de lagere takken van de Ever Tree. Overige boskaarten en gebeurteniskaarten gaan terug in de doos. Schud de boswezen- en gebouwkaarten en leg willekeurig acht kaarten open in de weide. De overige kaarten komen onderin de Ever Tree en dienen als trekstapel.
Elke speler kiest een kleur van de arbeiders (Egels, Muizen, Eekhoorns en Schildpadden) en zet hiervan twee arbeiders in zijn of haar persoonlijke voorraad. Elke speler zet zijn vier andere arbeiders op de bovenste takken van de Ever Tree: één arbeider bij de lente, één bij de zomer en twee bij de herfst. De speler die als laatste een bos heeft bezocht mag het spel beginnen. De startspeler ontvangt 5 kaarten in zijn hand uit de Ever Tree, daarna ontvangt elke speler met de klok mee één kaart meer. Als je met vier spelers speelt, heeft de laatste speler 8 kaarten op hand.
Hoe speel je het spel?
In je beurt kun je één van de volgende drie acties uitvoeren:
Plaats een arbeider
Arbeiders kun je op verschillende locaties op het speelbord plaatsen om grondstoffen te verzamelen, meer kaarten op hand te nemen, evenementen te organiseren of om op reis te gaan. Er zijn twee soorten locaties: Exclusieve locaties & Open locaties.
Een exclusieve locatie mag maximaal door één arbeider bezocht worden. Een open locatie mogen door meerdere arbeiders bezocht worden, ook van dezelfde kleur. Je neemt alle afgebeelde grondstoffen uit de algemene voorraad of je voert de actie uit. Wanneer je een arbeider plaats kun je deze in de rest van het seizoen niet meer gebruiken.
- Basislocatie: Langs de rivier kun je een arbeider plaatsen om grondstoffen te verzamelen en/of kaarten op hand te nemen.
- Boslocaties: Elk spel zijn er andere boslocaties, hier kun je bijv. goederen verzamelen, kaarten op hand nemen, een kaart inruilen voor twee andere kaarten enz. Op een boslocatie kan maar één arbeider in een spel met 2 of 3 spelers geplaatst worden en in een spel met 4 spelers is er plek voor twee arbeiders. (Niet van dezelfde kleur).
- Bestemmingskaarten: Wanneer er een type [Rood] Bestemming in een stad ligt van een speler, kan die speler zijn of haar arbeider hierin plaatsen en de actie uitvoeren. Let op! Enkel wanneer er symbool met [OPEN] op de kaart staat, mogen andere spelers hier ook de actie uitvoeren wanneer zij een arbeider hier hebben geplaatst.
- Gebeurtenissen: Om een gebeurtenis te krijgen moet je aan alle aangegeven voorwaarden op de gebeurteniskaart of -tegel voldoen en moet je eventueel grondstoffen betalen. Een gebeurteniskaart of -tegel kan maar door één speler bemachtigd worden. De speler moet wel een arbeider inzetten die je aan het begin van het volgende seizoen terugkrijgt. Behaalde gebeurtenissen worden naast je stad gelegd. Aan het einde van het spel ontvang je de punten. Een behaalde gebeurtenis kun je niet kwijt raken als de vereist e kaarten later uit je stad worden verwijderd.
- Veilige haven: Dit is een open locatie, op deze locatie mag je onbeperkt arbeiders plaatsen. In de veilige haven mag je een willekeurig aantal kaarten uit je hand afleggen, hiervoor ontvang je één grondstof naar keuze voor elke 2 kaarten die je aflegt.
- Reis: Je kunt alleen in de herfst reizen met een arbeider. Hier kun je namelijk extra punten scoren aan het einde van het spel door de aangegeven kaarten af te leggen. Je mag meerdere arbeiders op reis sturen.
Speel een kaart
Je mag in je beurt één kaart spelen. Om een kaart te spelen moet je de aangegeven grondstoffen betalen en in de algemene voorraad leggen. Je speelt een kaart uit je hand of je speelt een kaart uit de weide. Leg de kaart voor je en bouw zo je stad op.
- Kaarten: Er zijn twee soorten kaarten in het spel: boswezens en gebouwen. Op de kaart staat ook aangegeven of deze ‘gewoon’ of ‘uniek’ is. Per unieke kaart mag je maximaal één kaart in je stad hebben en voor de gewone kaarten geldt geen limiet.
- Gebouwen: Wanneer je een gebouw in je stad hebt gebouwd kun je een boswezen gratis bouwen. Rechts onderin op elke gebouwkaart [zowel gewoon als uniek gebouwen] is de boswezen afgebeeld in een cirkeltje die je gratis kunt bouwen. Hiervoor hoef je geen enkele kosten te betalen en plaats je een ‘bezetfiche’ op het cirkeltje rechts onderin.
- Stad: In je stad heb je maximaal 15 plaatsen waar je kaarten kunt neerleggen. Elke kaart neemt één plaats in beslag. Gebeurteniskaarten en gebeurtenistegels tellen niet mee voor het aantal plaatsen in je stad.
- Kaarttypen: Er zijn 5 soorten kaarttypen, die we hieronder uitleggen.
[Bruin] Reiziger: Deze kaart word direct geactiveerd wanneer je de kaarttype in je stad plaatst.
[Groen] Productie: Effect wordt direct na het spelen geactiveerd en tijdens het voorbereiden van de seizoenen lente en herfst.
[Rood] Bestemming: Dit effect wordt geactiveerd zodra een arbeider op de kaart geplaatst wordt. Wanneer het een ‘open’ bestemmingskaart is, mogen tegenstanders deze kaart ook bezoeken.
[Blauw] Bestuur: Ontvang een bonus bij het spelen van bepaalde kaarttypen en speel bepaalde kaarttypen met korting.
[Paars] Welvaart: Krijg aan het einde van het spel de basispunten en de extra vermelde bonuspunten.
- Kaarten nemen: Je neemt altijd kaarten van de trekstapel, behalve als specifiek wordt aangegeven dat je kaarten uit de weide moet nemen. Maximaal kun je 8 kaarten op hand hebben. Als je meer kaarten op hand mag nemen, moet je het overschot laten liggen. Wanneer je kaarten aan tegenstander moet geven, moet je een tegenstander uitkiezen die de aantal kaarten op hand kan nemen. Hebben alle tegenstanders geen ruimte, leg deze kaarten dan op de aflegstapel. Als er één kaart of meerdere kaarten uit de weide wordt gespeeld, vul je daarna de weide direct aan.
- Kaart spelen: Wanneer je een kaart speelt in je stad voer je de volgende volgorde uit [indien van toepassing]
1. Activeer effect[en] van kaart[en] in je stad
2. Betaal grondstoffen of plaats een bezetfiche op een gebouw
3. Vul de weide aan wanneer je hier een kaart uit pakt
4. Plaats de kaart in je stad
5. Voer de effecten van de nieuwe kaart uit
6. Eventueel voer je geactiveerde effecten uit
Voorbereiden op het volgende seizoen
Als je al je arbeiders hebt gespeeld en je kunt of wilt geen kaart meer spelen, ga je het volgende seizoen voorbereiden. Dit doet elke speler apart van elkaar. Wanneer jij er klaar voor bent en de andere speler niet, kun jij naar het volgende seizoen. In je beurt neem je al je gespeelde arbeiders terug en ontvang je de bonus voor het nieuwe seizoen zoals aangegeven op de Ever Tree. Zo ontvang je nieuwe arbeiders en mag je de kaarttype [Groen] Productie in je stad weer activeren. Je mag deze beurt geen verdere acties meer uitvoeren.
Einde van het spel
Wanneer een speler het einde van de herfst heeft bereikt en die speler geen acties meer uit wilt of kan voeren, moet die gene passen en beëindigt alleen het spel voor die speler. Een speler die gepast heeft kan geen kaarten of grondstoffen meer krijgen. Het spel eindigt wanneer alle spelers hebben gepast, daarna worden alle punten geteld o de winnaar te bepalen. Ten eerste tel je alle basispunten van elke kaart op, daarna de puntenfiches, de bonussen van de paarse welvaartskaarten en als laatste de reispunten en gebeurtenissen.
De speler met de meeste punten wint het prachtige Everdell! Bij een gelijke stand, wint de speler die de meeste gebeurtenissen heeft behaald. Wanneer er dan nog een gelijke stand is, wint de speler die de meeste overgebleven grondstoffen heeft.
Solo tegen Rugwort
Wil je Everdell eens Solo proberen? Dan moet je tegen de oude chagrijnige rat ‘Rugwort en zijn bende van baldadige en wilde rattenschurken. Rugwort kun je in drie verschillende ‘jaren’ spelen, de drie jaren staan voor drie moeilijkheidsniceaus en drie verschillende solovarianten.
Handige tips
Vergeet niet dat andere spelers ook kaarten van het type [Rood] Bestemming kunnen bezitten in hun stad, wanneer er namelijk ‘open’ staat mogen andere spelers hier ook hun arbeider neerzetten en de actie uitvoeren.
De lettertype is niet groot dus vergeet ook niet de kleinere zinnetjes te lezen op de kaarten, zo heb je de boswezen ‘Man’ die geen plek in je stad neemt als je ook een boswezen ‘Vrouw’ bezit.
Probeer je type [Groen] Productie goed te combineren met elkaar en zo vroeg mogelijk in het spel in je stad te plaatsen. Zo heb je namelijk een lopend ‘fabriekje’ en ontvang je meer grondstoffen en/of kaarten om verder te gaan.
Wij zijn enorm benieuwd wat de uitbreidingen te bieden hebben, zo komt in het Nederlands Everdell ‘Pearlbrook‘ in het begin van 2021 uit. In het Engels zijn er al meerdere uitbreidingen beschikbaar onder andere Pearlbrook, Spirecrest en Bellfaire.
Eindbeoordeling
Het grote centrale speelbord, de prachtig geïllustreerde tekeningen van Andrew Bosley samen met de ever tree als eyecatcher dragen bij aan de sfeer. Dat is iets wat Everdell heel goed doet, je wordt meegenomen in de dromerige wereld. En wat ons betreft is dit geen afleiding van een slecht spel, in tegendeel zelfs … in onze optiek is Everdell steengoed. Het staat niet voor niets in onze favoriete bordspellen van 2020.
Functioneel voegt de Ever Tree weinig toe. Sterker nog, de kaarten die op de boom liggen zijn niet heel goed zichtbaar en in zijn volledigheid past de Ever Tree helaas niet in de doos. Wij hebben er voor gekozen hem in elkaar te laten, het telkens in en uit elkaar halen van zo’n boom is ook niet bevorderlijk voor de levensduur. Zo staat hij bij ons nu te pronken bovenop de spelletjeskast.
Omdat je zo bezig bent in de wereld van Everdell vliegt de tijd. Soms zijn we wel ander halfuur bezig zonder dat we het door hebben. Er zijn zoveel verschillende gebouwen en boswezens te ontdekken. Dat maakt samen met de veranderende boslocaties het spel enorm herspeelbaar.
De ervaren Everdell speler heeft wel een licht voordeel ten opzichte van beginnende spelers, die weet tenslotte welke combinaties hij kan verwachten. Geen paniek voor beginnende spelers, het spel is makkelijk te leren en wij weten zeker dat het niet bij één spelletje blijft. Ook de starthand is redelijk belangrijk, start jij met flutkaarten sta je eigenlijk al met 1-0 achter. Er is door de seizoenen heen natuurlijk wel nog het een en ander goed te maken.
Everdell is wat ons betreft geschikt voor een breed publiek. Probeer het te spelen met een gezelschap die van plan is het vaker te spelen. Onze ervaring is dat het na een aantal potjes steeds leuker begint te worden en je tijd nodig hebt om het hele spel te ontdekken. Pas dan kan je echt genieten van de wonderen wereld van Everdell.
+ Veel te ontdekken en hoge herspeelbaarheid
+ Speelstukken van goede kwaliteit
+ Erg leuke sfeer gecreëerd
– Pas echt leuk als je het ook vaker speelt (maar dat is geen straf)